Sejarah Kedatangan Pak Musa
Ke Membakut
Pahlawan sabah gunakan perniagan satukan masyarakat lawan
Jepun.
Datuk Maharajalela Musa Unggu atau dikenali Pak Musa
diiktiraf seorang daripada pejuang kemerdekaan Sabah,tetapi tidak ramai yang
tahu tokoh itu dibunuh kerana karismanya dalam bidang perniagaan pada awal abad
ke-20.
Pak Musa atau nama asalnya sebelum memeluk Islam ,Adui Unggu
dibunuh secara kejam oleh askar Jepun pada 1944 keranaa ketokohannya memajukan
ekonomi orang Sungai,Kadazandusun,Brunei dan Bisaya di Membakut dan Beaufort.
Keadah perniagaan digunakan mirip system koperasi iaitu
pelbagai hasil tani,belantara dan haiwan buruan tokoh itu dan pengikutnya akan
dikumpul,sebalum dipasarkan sehingga ke Brunei Darussalam dan Singapura.
Kebijaksanaan pahlawan Sabah itu menyatukan masyarakat
pelbagai kaum dalam bidang perniagaan menyebabkan Jepun menganggapnya ancaman
kepada mereka.Beliau dan pengikutnya diisytiharkan sebagai musuh kerana
kononnya menjadi sekutu Syarikat Berpiaga Borneo Utara British (SBBUB). Jepun
menganggap Pak Musa berselindung di sebalik perniagaan yang ditaja oleh British
untuk mempengaruhi rakyat Membakut dan Beaufort supaya menyertai perjuangan SBBUB
untuk mengusir mereka dari bumi Borneo Utara (Kini Sabah).
Ini menyebabkan askar Nippon memburu Pak Musa dan
pengikutnya,tetapi mereka engganberundur,sebaliknya menyerang balas setiap kali
masyarakat pribunmi di Membakut dan Beaufort dibunuh,ditindas dan diugut
penjajah.
Cucu saudaranya,Subohria Amat Tua,83,berkata Pak Musa
dilahirkan di Kampung Kusilad,Pitas di Utara Sabah pada 1867,tetapi menjadikan
Paitan,Beluran dan Membakut sebagai pangkalan untuk menentang British dan
Jepun.
Beliau berhijrah ke Paitan ketika usia remaja untuk menuntut
ilmu persilatan dan kebatinan pada 1908.Ketika zaman penjajahan British,beliau
bersama pengikutnya menyerang dan membakar Balai Polis Tanjung Nipis,Paitan
untuk membela nasib masyarakat pribumi daerah itu yang menjadi PEDANG milik Pak
Musa yang digunakan menentang penjajah
Mangsa kekejaman SBBU. Ini menyebabkan beliau menjadi buruan
penjajah dan kemuncaknya dibuang daerah ke Membakut pada 1913 iaitu selepas
beliau menerima tawaran British untuk dan hukuman bunuh ditukar kepada buang
daerah. Turut di buang daerah adalah abangnya Pak Musa,Mondut danadiknya Mualas
Unggu serta dua sepupu mereka dikenalai Kuloi dan Ulan yang diarahkan ke
Membakut manakala dua lagi,Serail (Klias,Beaufort) dan Unggal (Kinarut,Papar)Mondut
meninggal dunia dalam perjalanan dari Petagas ke Membakut.
Suboriah berkata,mangsa kekejaman penjajah itu meninggalkan
kampong halaman bersama keluarga masing-masing dan belayar ke Jesselton(Kini
Kota kinabalu) menggunakan kapal layar yang mereka sediakan sendiri.Pelayaran
enam bulan itu tanpa pengawasan SBBUB.
Cicit Pak Musa Syehriffah Tanjil mewarisi harta
Pusaka milik Pak Musa
Selain pernah menetap di rumah Pak Musa,subohria mendapat
maklumat kepahlawanan Pak Musa daripada ibunya Dauyah Mondut yang terbabit
dalam pelayaran merentasi samudera Pitas,Kota Marudu,Kota Belud dan Tuaran.
Beliau berkata,sebaik tiba di Jesselton wakil Residen
British membawa mereka ke Petagas dekat Bandar itu dan menetap di sana selama
tiga tahun sebelum diarahkan ke Membakut. Suboharia berkata,Pak Musa sering
bertapa di lubang batu di kenali “ wasai” yang kini masih wujud di kawasan air
terjun Pak Musa di pinggir Kampung Bambangan,kira-kira 12 kilometer dari Pekan
Membakut.
Selain mengukuh dan meningkatkan ilmu batin dan
persilatan,tokoh itu turut menceri ilham untuk meningkatkan ekonomi masyarakat
pribumi dan membebaskan anak watan daripada cengkaman penjajah,katanya.
Suboharia masih ingat,lima perahu besar digunakan untuk mengangkut hasil
dagangan Pak Musa dari Kampung Bambangan ke Pekan Membakut sebalum diangkut
menggunakan kereta api ke Kota Kinabalu atau Tenom.
Katanya hasil dagangan dikumpul oleh pengikutnya yang
diperolehi daripada suber kebun dan belantara sekitar Membakut dab Beaufort
serta rumah Pak Musa adalah pusat pengumpulan barang berkenaan sebelum
dipasarkan. Bagaimanapun,katika itu Kempetei (Perisik tenteta Jepun) sering
keluar masuk Kampong Bambangan untuk memburu Pak Musa dan pengikutnya. Jepun
yang menyedari sukar untuk mengalahkan Pak Musa,menukar strategi dengan dengan
mengugut akan menangkap dan membunuh keluarganya.Ini membuatkan Pak Musa
membuat keputusan untuk menyerah diri.
Jepun dikatakan menerima maklumat bahawa ilmu Pak Musa boleh
terakhis jika memasuki kawasan bernajis. Askar Nippon kemudian memasang
jerangkap samar pada sebuah lubang najis di dalam penjara. Suboharia yang
menyimpan lembing digunakan Pak Musa ketika menentang Jepun dan British
berkata,Pak Musa kononnya terjatuh ke dalam lubang itu menyebabkan kekebalannya
hilang sekali gus peluang itu digunakan askar Nippon untuk memancung kepalanya.
posted by jack at 7:45 am 1 comment:
friday, february 15, 2008
Pengenalan
Kampung Bambangan adalah sebuah kampung yang terletak 12km
daripada pekan membakut dan di hubungi dengan jalan raya tanah merah yang
sedang dalam pembinaan yang bermula pada awal january 2008. Dalam sejarah
kampung Bambangan ini telah di terokai oleh seorang pahlawan yang menentang
pendudukan British keatas negeri Sabah dalam tahun 50an. Pada masa pembukaan
kampung ini perhubungan hanya melalui sungai menggunakan perahu sahaja. Tahun
demi tahun perubahan telah berlaku di mana sudah 50 tahun malaysia merdeka
akhirnya impian penduduk mula tercapai jua, ini adalah keprihatinan
pamimpin-pamimpin yang ada sekarang.
posted by jack at 3:47 pm no comments:
Sejarah pembukaan Kampung
Bambangan oleh Pak Musa
Pak Musa |
Pak Musa mengikut sejarah adalah berasal dari Paitan.
Setelah menentang British di Paitan selama 7 tahun akhirnya beliau menyerah dan
diarah berpindah ke lain tempat oleh British. Berikutan daripada arahan
tersebut, Pak Musa telah mengambil keputusan untuk berpindah ke kawasan
pedalaman bawah melalui Kota Kinabalu. Perjalanan Pak Musa dari Paitan ke Kota
Kinabalu adalah menggunakan kapal air kepunyaan British. Dalam usaha beliau
mencari tempat untuk tinggal di kawasan pedalaman bawah, beliau telah tinggal
di beberapa buah tempat seperti Papar tetapi beliau tidak berminat untuk
tinggal disana dan akhirnya memilih Membakut iaitu Kuala Sungai Angitan yang
kini dikenali sebagai Kg. Bambangan Membakut mengambil nama sebatang pokok
bambangan yang memang berada di sini.
Rombongan Pak Musa sampai ke Bambangan seramai lima orang
iaitu Pak Musa sendiri, isteri Pak Musa, Mualas, Sulaiman, Musit Selair dan
Absar. Setelah 7 tahun berkampung di Bambangan, beliau kembali semula ke Paitan
untuk membawa sanak saudara serta suku-sakat beliau ke Bambangan. Di antara
yang menyertai Pak Musa ialah Nailih Mandut, Tikon Mandut, Kuloi, Tutung, Majir
Panjang, Amboi, Diah, Ower, Atong, Arat Maning dan Salleh Tabatu. Mereka ini
akhirnya beranak-pinak dan beranak cucu di Bambangan hinggalah pada hari ini.
Kelebihan yang ada pada Pak Musa pada zaman dahulu ialah beliau dipercayai
mempunyai kelebihan yang luar biasa iaitu dianggap sangat kuat menentang
British dan Jepun. Ada cerita mengatakan bahawa beliau dapat melompat sungai
yang selebar 200 kaki iaitu Sungai Kanibungan, Sandakan. Selain daripada itu,
satu kisah lagi berlaku di Pekan Membakut, beliau dikatakan pernah menarik
sebuah keretapi yang sedang berjalan sehingga berhenti. Beliau mempunyai anak
berlidah hitam tetapi anak tersebut telah meninggal dunia. Beliau dipercayai
ghaib dan tidak diketahui di mana beliau berada sehingga sekarang.
Dewan Pak Musa Beaufort sekarang ini ialah mengambil sempena
nama Pak Musa yang diceritakan ini. Cadangan ini telah dikemukakan oleh
Allahyarham Orang Tua Udin iaitu Ketua Kampung Bambangan yang telah
dipersetujui oleh Ahli Jawantakuasa berkenaan melalui cabutan undi
Source: Sejarah Kedatangan Pak Musa Ke Membakut
Source: Sejarah Kedatangan Pak Musa Ke Membakut
No comments:
Post a Comment